« اندرزهای ده گانه امام صادق(علیه السلام) | بیا!بیا امشب سری به مدینه بزنیم. » |
دوست خوب يكى از سرمايه هاى بزرگ زندگى و از عوامل خوشبختى آدمى است و انسان در انس با
دوست احساس مسرت مى كند وشادمانى ونشاط را درگروهمنشين با رفيق مى داند.«رفيق شايسته»،
براى جوان جايگاه خاص خويش را دارد و اهميت آن به گونهاى است كه در شكل دهى شخصيت او
نقش بزرگى ايفا كرده،اولين احساسات واقعى نوع دوستى را در وى ايجاد مى كند.جوان از يك سو به
كشش طبيعى و خواهش دل،عاشق دوستى ورفاقت است و به ايجاد عميقترين روابط دوستانه با يك يا
چند نفر ازهمسالان خود هست و از طرف ديگر براثراحساسات ناسنجيده وعدم نگرش عقلانى ممكن
است دردام رفاقت با دوستان نادان و تبهكارافتد;ازاين روخطروجود دوستان بد و ناپاك، اين نگرانى
را در جوان ايجاد مى كند كه «چگونه يك دوست خوب و يكدل راانتخاب كنم؟»
امام صادق(ع) رفقا را سه نوع مى داند:
1- كسى كه مانند غذا به آن نياز هست و آن «رفيق عاقل» است.
2- كسى كه وجود او براى انسان به منزله بيمارى مزاحم و رنجآور است و آن «رفيق احمق» است.
3- كسى كه وجودش به منزله داروى شفا بخش است و آن «رفيق روشنبين و اهل خرد» است.
شيوه انتخاب دوست در نگاه پيشواى ششم، اين گونه است:
«رفاقت، حدودى دارد، كسى كه تمام آن حدود را دارا نيست، كامل نيست، و آن كس كه داراى هيچ
يك از آن حدود نيست، اساسا دوست نيست:
1- ظاهر و باطن رفيق، نسبت به تو يكسان باشد.
2- زيبايى و آبروى تو را جمال خود بيند و نازيبايى تو را نازيبايى خود بداند.
3- دستي افتن به مال يا رسيدن به مقام، روش دوستانه او رانسبت به تو تغيير ندهد.
4- در زمينه رفاقت، از آنچه در اختيار دارد، نسبت به تومضايقه ننمايد.
5- تو را در مواقع گرفتارى و مصيبت ترك نگويد.»
«دوست آينه تمام نماى دوست» است و دو دوست مثل دو دست اند كه آلايش يكديگر را مى شويند
و به فرموده امام صادق(ع): «كسى كه ببيند دوستش روش ناپسندى دارد واورا بازنگرداند، با آنكه
توان آن را دارد، به او خيانت كرده است.»
امام صادق(ع) ضمن تاكيد فراوان به انتخاب دوست خوب و پايدارى در اين دوستى، جوانان را از
رفاقت با نادان و احمق پرهيزمى دهد:«كسى كه از رفاقت با احمق پرهيز نكند، تحت تاثير
كارهاى احمقانه وى قرار مى گيرد و اخلاقش همانند اخلاق ناپسند اومى شود.»
در فرهنگ نورانى حديثى ما، جوانان را از رفاقت با «بدنامان»برحذر داشته، آنان را به دورى از
دوستان خائن و متجاوز وسخن چين ترغيب مى سازند، امام صادق(ع) مى فرمايد:«از سه طائفه
مردم كناره گيرى كن و هرگز طرح دوستى و رفاقت با آن مريز; خائن، ستمكاروسخن چين. زيرا
كسى كه براى تو به ديگرى خيانت كند، روزى نيز به تو خيانت خواهد كرد و كسى كه براى تو به
ديگران ظلم و تجاوز كند، به تو نيز ظلم خواهد كرد وكسى كه از ديگران نزد تو سخن چينى كند،
عليه تو نيز نزد ديگران نمامى خواهد نمود.»
راه و «رسم رفاقت» در ثبات و پايدارى دوستى مؤثر است، گوشه ای از شيوه آن را در
كلام امام صادق(ع) مى نگريم:
«كمترين حق آن است كه: دوست بدارى براى او چيزى كه براى خود دوست مى دارى. كراهت
داشته باشى در حق او، از آنچه براى خود كراهت دارى. از خشم اوبپرهيزى، به دنبال رضا و
خشنودى او باشى. باجان ومال وزبان ودست و پايت اورا كمك كنى.مراقب وراهنماى او وآيينه او
باشى.سوگندش را قبول كنى،دعوتش را اجابت نمايى،هرگاه بيمارشد، به عيادتش بروى وهرگاه
فهميدى حاجتى دارد، قبل از اين كه بگويد، آن را انجام دهى، و وى را ناگزير نكنى كه انجام كار
رااز تو درخواست كند…»
منبع: ماهنامه كوثر، تیر 1379، شماره 40
25 شوال سالروز شهادت جانگداز ششمین اختر تابناک ولایت و امامت، رئیس مذهب تشیع حضرت امام جعفر صادق (عليه السلام) را به محضر مقدس منجی عالم بشریت حضرت ولی عصر (عج) و تمامی مسلمین جهان ، خاصه شیعیان ارادتمند آن امام همام تسلیت و تعزیت عرض می نمایم.
فرم در حال بارگذاری ...