این کتاب به کوشش علیرضا برازش نوشته و در 5 فصل گردآوری و تنظیم شده است. این کتاب که به گفته نویسنده منبعی جز نرم‌افزار جدید «حدیث ولایت» از منشورات مشترک «مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی» و «موسسه‌ حفظ و نشر آثار حضرت آیة الله‌العظمی خامنه‌ای» نداشته، چنان تنظیم شده است که انگار رهبر انقلاب دست بر قلم برده و هر آنچه که درباره دعا و نیایش لازم بوده تا مخاطبان بدانند و بخوانند بر روی کاغذ آورده است.

**اولین موضوعی که برازش به آن علاقه مند شد

علیرضا برازش در مقدمه کتاب دعا را اوّلین موضوعی می‌داند که علاقمند به تحقیق درباره‌ آن شده است و دلیل این علاقه را سخنرانی رهبر انقلاب در اوایل دهه 60 در نماز جمعه می‌داند و چنین شرح می‌دهد: «از همان ایّام تقریباً عمده‌ آثار مکتوب پیرامون این موضوع را مطالعه کردم، ولی نکته‌ بکر و کلیدی این مبحث را در نماز جمعه و از زبان خطیب جمعه‌ تهران دریافت کردم.

رئیس‌جمهور وقت و خطیب جمعه‌ تهران، حضرت آیة‌ الله‌ العظمی خامنه‌ای در خطبه‌های نماز جمعه‌های رمضان، علیرغم وجود موضوع‌های متعدد عقیدتی و سیاسی و اجتماعی، حداقلّ یک خطبه را به این موضوع اختصاص می‌دادند و بعضاً در مقدّمه‌ی بحث، دلیل کنار زدن مباحث دیگر و پرداختن چند باره به دعا را جایگاه ویژه و تقریباً استثنائی دعا در منظومه‌ عقاید الهی، بیان می‌فرمودند.» و همین جرقه باعث شده است که رئیس امروز انتشارات امیرکبیر پس از 3 دهه دست به تحقیق در سخنان رهبر انقلاب در حوزه دعا بزند.

این کتاب در 5 فصل تهیه و تدوین شده است. «معانی دعا، اجابت و ذکر»، «اهمیت دعا و ذکر»، «شرایط دعا، شروط اجابت»، «فواید و دستاوردهای دعا» و « در دعا از خدا چه بخواهیم؟ نمونه‌هایی از دعاها و کتاب‌های برجسته» عناوین این 5 فصل هستند که هر یک در زیر بخش‌های مختلف سخنان رهبر انقلاب را در خود دارند.

**نکاتی درباره دعا که رهبر انقلاب دیدند و بقیه نه چندان

با مطالعه کتاب و بررسی سخنان رهبر انقلاب سه فایده، سه دستاورد، سه جهت و سه نکته درباره‌ی دعا، در سخنان ایشان پر رنگ تر و پر اهمیت تر است و با اینکه ایشان بارها و بارها بر آنها تاکید کرده‌اند، دو نکته‌ آن در میان مردم و حتّی متدیّنان و افراد مأنوس با دعا و نیایش، غریب و مغفول بوده و هست. حتّی این دو نکته در کتاب‌های نوشته شده درباره‌ دعا و نیایش تا حدودی مغفول مانده و دیگران به خوبی به آن نپرداخته‌اند.

نکته اول استخراج و کسب معارف از دعا است. از آنجا که دعا کلام معصوم است، می‌توان معارف زیادی را از دعاها استخراج کرد اما تا کنون محقّقان و مؤلّفان کتاب‌های مذهبی آن‌ چنان‌ که از گنجینه‌ قرآن و روایات و سخنان اندیشمندان دینی بهره‌ برده‌اند از این خزانه‌ گرانبها بهره استفاده نکرده‌اند.

این غفلت و نقص فراگیر، بارها و بارها توسط معظّم‌له هشدار داده شده و برای فتح باب بعضاً نکات بِکر و نابی از معارف پنهان در لابه‌لای ادعیه را البته با توجه به محدودیت زمانیِ خطبه‌ نماز یا مجلس سخنرانی بیان کرده‌اند که در این کتاب به شایستگی به این موضوع پرداخته شده است.

**مهم‌ترین نکته دعا از نگاه رهبر انقلاب

نکته دوم در سخنان ایشان درباره دعا این است که اجابت و دریافت حاجت، اصل نیست و مهمّ خود دعا است. از نگاه ایشان رشد و ارتقاء حالت تضرّع؛ انکسار؛ ذلّت و در یک کلام، عبودیّت، خیلی مهمّ‌تر از دریافت حاجت حتّی حاجت‌های معنوی است. ایشان بارها تاکید کرده‌اند که توفیق هم‌کلام‌شدن با پروردگار، مناجات و صحبت خودمانی با حضرت حق، خیلی با ارزش‌تر از پاداش‌های دنیوی و حتّی اخروی است.

رهبر انقلاب این فایده را مهم‌ترین و درک این اهمیّت را کلیدی‌ترین نکته‌ی مبحث دعا می‌دانستند و می‌دانند و بارها بر آن تاکید کرده‌اند و با این تاکید سعی کرده‌اند که روح حقیقی دعا را به مردم نشان دهند و آنها را به ارتباط با خداوند مشتاق تر از گذشته کنند.

**درخواست محقق از خوانندگان

به هر حال این کتاب حاوی نکات ریز و دقیقی درباره دعا است و با دقت و تدبر در آنها می‌توان نکات بسیاری را درباره دعا و آداب دعا کردن فرا گرفت. محقق این کتاب نیز در مقدمه از خواننده خواسته است که «نقاط ضعف را به تدوین‌کننده منتسب بدانی و یقین داشته باشی مطلب بسیار مهم‌تر از آن است که من برایت ترسیم کرده‌ام و عمق و ظرافتِ درک و فهم صاحب بیانات از این مسأله‌ مهمّ، بسیار فراتر از آن بوده که با تدوین و چیدمان برگرفته از ذهن من به تو منتقل می‌شود. فاصله را با شناختی که از عمق اسلام‌شناسی و برداشتهای دقیق و ظریف معظّم‌له داری، طی کن.»

راه یابی طلاب مدرسه علمیه زینبیه در المپیاد علمی

تحقیق پایانی سرکار خانم نسرین بیکوردی با موضوع «ابتلاء و آثار تربيتي آن از ديدگاه آيات و راوايات»‌ توسط هیئت داوران مورد ارزیابی قرار گرفته و در تاریخ 8/ 6/ 1391 با کسب نمره 19/75 پذیرفته شده است.

استاد راهنما: سرکار خانم حوری رضازاده

استاد داور: جناب آقای دکتر باقی زاده

چکیده

این تحقیق به ابتلاء و آثار آن از دیدگاه آیات و روایات پرداخته است و درصدد پاسخگویی به شناخت ماهیت سنّت الهی ابتلاء و چگونگی آثار آن بر انسان می­باشد. از آن ­جایی که ابتلاء سنّت دائمی و فراگیر است آگاهی نسبت به این سنّت الهی باعث می­شود تا انسان عکس العمل مناسبی را در صورت مواجهه شدن با بلایا داشته باشد. روش جمع­ آوری اطلاعات در این پژوهش، روش کتابخانه­ای، تحلیلی و توصیفی است که با مراجعه به ­کتاب­های معتبر و دست اول تدوین شده است. خداوند در جهان قانون­های ثابتی دارد که ­در تمام هستی، برقرار است­ و هیچ­گونه تغییر و تبدیلی در آن­ها به وجود نمی ­آید آن قانون­ها را سنّت­های الهی می­گویند که یکی ­از این سنّت­ها، سنّت امتحان و آزمایش الهی است. خداوند متعال با آزمایش ­انسان می­خواهد، استعدادهای درونی ­آنان را­ شکوفا و بارور سازد. و برای این منظور از وسایل و ابزار گوناگونی استفاده می­کند که این ابزار نسبت به بندگان متفاوت ­است. آیات و روایات راهکارهای برای پیروزی در آزمایشات الهی ذکر نموده­ اند. از نظر قرآن و سنّت ابتلاء، آثار تربیتی و نقش سازنده­ای در تکامل فرد و جامعه دارد. انسان موجودی­است که ­با قدرت ­انتخاب­ و تصمیم­گیری ­می­تواند خود را به سرحد کمال ارتقاء دهد برای این منظور خداوند آزمایش ­و ابتلاء را بر سر راه ­بندگانش ­قرار می­دهد. آزمایش خداوند فقط­ محدود به­ سختی­ها و­ مصیبت­ها نیست­ بلکه نعمت­ها و خوشی­های دنیا نیز ابزار امتحان ­هستند امتحانات ­الهی­با ­آثار و فوائد متعددی که دارند نشانۀ لطف خداوند متعال به انسان است تا انسان­ها در سختی­ها خود و جامعۀ خود را بسازند.

کلیدواژه: ابتلاء، سنّت، آثار تربیتی

اگر رزق وروزی حلال را از خدا می خواهید پیشنهاد می کنم دعای توسل به امام محمد

تقی جواد^{(علیه السلام)}را بعد از هر نماز واجب بخوانید:

 

بِسم الله الرَّحمنِّ الرَّحیم

 

اَللّٰهمَ إنّی اَسئَلُکَ بِحَقِّ وَلِیِّکَ مُحَمّدِ بنِ عَلیٍ التَقیِ الجَوٰادِ عَلیهِ السَّلامُ إلّٰا جُدتَ

 

بِه عَلَیَّ مِن فَضلِکَ و تَفَضَّلتَ بِه

 

عَلَیّ مِن وُسعِکَ وَ وَسَّعتَ بِه عَلَیَّ مِن رِزقِکَ وَ اَغنِنی بِحَلالِک عَن حَرامِکَ

 

وَبِفَضلِکَ عَمَّن سِوٰاکَ وَجَعَلتَ

 

حاجَتی اِلَیکَ وَ قَضاءَها عَلیکَ اِنَّکَ لِمٰا تَشٰاءُ قَدیرٌ

به گزارش واحد پژوهش کارگاه روش تحقيق ميدانی با هدف آموزش اعضای گروه

فراخوان مسابقه ي رشد3 در اين مجموعه برگزار گرديد. اين كارگاه آموزشي در

طي سه جلسه براي طلاب سطح سه و سطح دو و فارغ التحصيلان مدرسه علميه

زينبيه، با حضور جناب آقاي دكتر امانت، در مورخ 28 و 30 ارديبهشت و 6

خرداد مجموعاً در 20 ساعت برگزار شد. خاطر نشان می شود كه هر يك از

طلاب به نمايندگی از گروه، به صورت عملی بر روي موضوعات تحقيقی خود فعاليت نمودند.

واحد پژوهش

در هیچ دینی ازادیان دنیا به اندازه اسلام از عقل یعنی ازحجیت عقل واز سندیّت

واعتبارعقل حمایت نشده است.شما اسلام را با مسیحیت مقایسه کنید.مسیحیت

درقلمرو ایمان،برای عقل،حق مداخله قائل نیست.می گوید آنجایی که انسان

باید به چیزی ایمان بیاورد،حق ندارد فکر کند،فکر کردن مال عقل است عقل

در این نوع مسائل حق مداخله ندارد.آنچه را باید به آن ایمان داشت نباید درباره

آن فکر کرد ونباید اجازه فکر کردن وچون وچرا کردن را به عقل داد.وظیفه

یک مؤمن،مخصوصا وظیفه یک کشیش وحافظان ایمان مردم این است که

جلوی فکر واستدلال وعقل را به حوزه ایمان بگیرند.اصلا تعلیمات مسیحیت

بر همین اساس است.

در اسلام قضیه درست بر عکس است.در اصول دین اسلام،جز عقل هیچ چیز

دیگری حق مداخله ندارد،یعنی اگر از شما بپرسند که یکی از اصول دین شما

چیست،می گویید«توحید» وجود خدای یگانه،اگر دوباره بپرسند به چه دلیل به

خداایمان آورده اید(شما باید دلیل عقلی بیاورید) اسلام جز از راه عقل از شما

قبول نمی کند.اگر بگوئید من خودم قبول دارم که خدا یگانه است،دلیلی هم ندارم،

تو چه کار داری؟«خذ الغایات واترک المبادی» تو نتیجه رابگیر،به مقدمه چه

کارداری؟من از قول مادربزرگم یقین پیدا کرده ام،ولو از قول مادربزرگم باشد،

ولو خواب دیده باشم! اسلام می گوید نه، ولو به وجود خدای یگانه اعتقاد داشته

باشی ولی آن اعتقادی که ریشه اش تقلید از پدر ومادر یا تأثیر محیط است،مورد

قبول نیست.جزتحقیقی که عقل تو با دلیل وبرهان مطلب را دریافت کرده باشد،

هیچ چیز دیگر راما قبول نداریم.

 

مرتضی مطهری ،مجموعه آثار،ج23،ص186