مدرسه علمیه زینبیه کرج (سطح 2)

حکمت 20 نهج البلاغه : چشم پوشی از خطای جوانمردان

وَ قَالَ (علیه السلام): أَقِيلُوا ذَوِي الْمُرُوءَاتِ عَثَرَاتِهِمْ، فَمَا يَعْثُرُ مِنْهُمْ عَاثِرٌ إِلَّا وَ [يَدُهُ بِيَدِ اللَّهِ‏] يَدُ اللَّهِ بِيَدِهِ يَرْفَعُهُ‏.

و فرمود (علیه السلام): از لغزشهاى جوانمردان درگذريد، كه هيچيك از آنان نلغزد، مگر آنكه دست او در دست

خدا باشد و برداردش.

نتيجه تسليم در برابر آرزوها:

امام(علیه السلام) در این گفتار کوتاه و حکمت آمیز خود به مسئله طول آرزوها و سرنوشتى که دامان انسان را مى گیرد اشاره کرده مى فرماید: «کسى که در مسیر آرزوها گام بردارد در (دام) مرگ خواهد افتاد»; (مَنْ جَرَى فِی عِنَان أَمَلِهِ عَثَرَ بِأَجَلِهِ(1)).
أمل به معناى هر نوع آرزو است; خواه آرزوى معقول باشد یا نامعقول، از این رو این واژه در مورد معصومان و اشخاص برجسته نیز به کار رفته آنها را کعبه آمال مى نامند و حتى خداوند به عنوان «منتهى الأمل» شمرده شده که همان آخرین نقطه آرزو است. در مناجات مفتقرین از مناجات پانزده گانه امام سجاد(علیه السلام)مى خوانیم: «یا مُنْتَهى أَمَلِ الاْمِلینَ» و در حدیث نیز از پیغمبر اکرم(صلى الله علیه وآله)نقل شده که فرمود: «الاَْمَلُ رَحْمَةٌ لاُِمَّتِی وَلَوْ لاَ الاَْمَلُ مَا رَضَعَتْ وَالِدَةٌ وَلَدَهَا وَلاَ غَرَسَ غَارِسٌ شَجَراً; آرزو مایه رحمت براى امت من است و اگر آرزو نبود هیچ مادرى فرزندش را شیر نمى داد و هیچ باغبانى درختى نمى کاشت».(2) زیرا آرزوهاست که انسان را به تلاش و کوشش براى رسیدن به اهداف برتر و بالاتر وا مى دارد.
ولى همین آرزو هرگاه به صورت نامعقول درآید و تبدیل به آرزوهاى دور و دراز و دست نیافتنى شود انسان را چنان به خود مشغول مى دارد که از همه چیز حتى خداوند و مرگ و معاد غافل مى شود و چنان سرگرم مى گردد که ناگهان مرگش فرا مى رسد در حالى که دستش از همه چیز تهى است.
تعبیر به «مَنْ جَرى…» (مطابق برخى نقل ها) «مَنْ أَرْخى عِنانَ أَمَلِهِ» (کسى که لجام آرزو را سست و رها کند.) اشاره به همین آرزوهاست و به تعبیر دیگر، آرزو تشبیه به مرکب سرکشى شده که اگر عنان و زمام او را رها کنند طغیان مى کند و انسان را در پرتگاه مى افکند.
درباره طول امل و درازى آرزوها و پیامدهاى سوء آن بحث گسترده اى در روایات معصومان آمده است که به چند نمونه آن اشاره مى شود.
از جمله در حدیثى از امیر مؤمنان على(علیه السلام) مى خوانیم: «اَلأَمَلُ یُفْسِدُ الْعَمَلَ وَیَفْنِی الاَْجَلَ; آرزوهاى دراز اعمال انسان را تباه مى کند و مرگ را به فراموشى مى افکند».(3)
در حدیث دیگرى از همان حضرت مى خوانیم: «اَلأَمَلُ سُلْطانُ الشَّیاطینِ عَلَى قُلُوبِ الْغافِلینَ; آرزوى دور و دراز مایه سلطه شیاطین بر دل هاى غافلان است».(4)
باز در حدیثى از همان حضرت آمده است: «اَلأَمَلُ کَالسَّرابِ یُغِرُّ مَنْ رَآهُ وَیَخْلِفُ مَنْ رَجاهُ; آرزوهاى دور و دراز همچون سراب است بیننده را مى فریبد و آن کس را که بر آن دل ببندد مأیوس مى سازد»(5). (6)
*****
پی نوشت:
(1). «با» در «بِأجَلِهِ» همان گونه که جمعى از محققان گفته اند به معناى «فى» است; یعنى چنین شخصى که اختیار خود را به دست آرزوها سپرده در مرگش سقوط مى کند در حالى که عمل مثبتى انجام نداده است.
(2). بحارالانوار، ج 74، ص 175.
(3). غررالحکم، ح 7252.
(4). همان، ح 7206.
(5). همان، ح 7207.
(6). سند گفتار حکیمانه: این جمله حکمت آمیز در کتاب المائة ابو عثمان جاحظ که قبل از سیّد رضى مى زیسته آمده است و در کتاب طراز به صورت فصیح ترى: «مَنْ أرْخى عِنانَ أملِهِ» دیده مى شود و از عبارت فتال نیشابورى در کتاب روضة الواعظین استفاده مى شود که امیر مؤمنان این جمله را در لابه لاى چندین جمله حکمت آمیز دیگر بیان فرموده. (مصادر نهج البلاغه، ج 4، ص 20) و در کتاب تمام نهج البلاغه این جمله را در لابه لاى خطبه سى و پنجم نهج البلاغه آورده در حالى که مرحوم سیّد رضى آن را در این خطبه نیاورده است. (تمام نهج البلاغه، ص 476).

حکمت 19 نهج البلاغه :

وَ قَالَ (علیه السلام): مَنْ جَرَى فِي عِنَان أَمَلِهِ، عَثَرَ بِأَجَلِهِ.

و فرمود (علیه السلام): هر كه عنان مركب آرزو را رها كند و در پى آن بشتابد مرگش بلغزاند و بر زمين زند.

مرحوم آیت‌الله مجتهدی تهرانی استاد اخلاق در بیانی با اشاره به اهمیت استغفار در رفع گرفتاری و برآوردن شدن حوائج گفت: روزی مردی نزد امیر‏المؤمنین علیه‏ السلام آمد و عرض کرد: گناه بسیار کردم، برایم دعا کنید تا خدا مرا بیامرزد، حضرت فرمود: استغفار کن. فرد دیگری آمد و عرضه داشت من فقیرم، برایم دعا کنید، حضرت فرمود استغفار کن، نفر سوم آمد و عرضه داشت زراعت من آب ندارد و خشک است، دعا کنید تا خدا باران نازل کند، حضرت فرمود استغفار کن. چهارمین نفر آمد و عرض کرد: ثروت بسیار دارم اما اولاد ندارم، برام دعا کنید، حضرت فرمود استغفار کن… .

وی افزود: ابن‌عباس می‌‌گوید در خدمت حضرت بودم، عرض کردم یا امیر‏المؤمنین! از شما سؤالات مختلف پرسیده شد اما به همۀ آنها فقط یک پاسخ دادید. حضرت فرمود: آیا نشنیدی خدا در قرآن فرمود: «اسْتَغْفِرُوا رَبَّکُمْ إِنَّهُ کانَ غَفَّاراً، یُرْسِلِ السَّماءَ عَلَیْکُمْ مِدْراراً وَ یُمْدِدْکُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِینَ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ جَنَّاتٍ وَ یَجْعَلْ لَکُمْ أَنْهاراً…»

مرحوم آیت‌الله مجتهدی خاطرنشان کرد: در حدیث داریم هر کسی استغفار کند، چهار چیز نصیبش می‌شود؛ «مَنْ أَکْثَرَ اَلاِسْتِغْفَارَ جَعَلَ اَللَّهُ لَهُ مِنْ کُلِّ هَمٍّ فَرَجاً وَ مِنْ کُلِّ ضِیقٍ مَخْرَجاً وَ مِن کُلِّ خوفٍ اَمناً وَ رَزَقَهُ مِنْ حَیْثُ لاَیَحْتَسِبُ؛ هر کس زیاد استغفار کند خدا براى او از هر غمى فرجى قرار دهد، از هر سختى بیرون‌آمدنى، در هر ترسی در امنیت است و روزى دهد او را از آنجا که گمان ندارد.»

منبع خبرگزاری تسنیم

حکمت 18 نهج البلاغه: نکوهش ياری نکردن حق

وَ قَالَ (علیه السلام) فِي الَّذِينَ اعْتَزَلُوا الْقِتَالَ مَعَهُ: خَذَلُوا الْحَقَّ، وَ لَمْ يَنْصُرُوا الْبَاطِلَ.

و فرمودند (علیه السلام) : در باره كسانى كه از پيكار در كنار او، كناره گرفته بودند، چنين فرمود:

حق را واگذاشتند و باطل را يارى نكردند.

به گزارش خبرگزاری کوثر از کرج، دکتر مرضیه عبدلی در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری «کوثر» با اشاره به اینکه در طی روز‌های اخیر و در خلال شیوع ویروس منحوس کرونا برنامه‌های مشاوره  عمومی، با پرسش‌های مردمی فراوان در خصوص بیماری کووید ۱۹ و نیز سلامت روان مواجه بود که در همین راستا، برنامه ریزی‌ها برای پاسخگویی و مشاوره به این مطالبه مردمی، صورت گرفته است، اظهار داشت: ارائه خدمات مشاوره تلفنی و پایش سلامت شهروندان استان البرز توسط طلاب خواهر مدرسه علمیه خوهران زینبیه سطح 2 و 3 در راستای مدیریت بحران کرونا انجام می‌شود.

وی افزود: کادر و اساتید این مرکز حوزوی با تمام توان و با روحیه‌ی تحسین برانگیز، برای مقابله با  بیماری کرونا و کاستن از عوارض آن و ترمیم آلام ناشی از این بیماری بر پیکره‌ی اجتماع، صحنه های زیبایی از جهاد و همدلی را به تصویر کشیدند.

مدیر موسسه آموزش عالی حوزوی زینبیه کرج با بیان اینکه طلاب و کادر این مرکز، در همکاری و تعامل با گروه‌ جهادی مشکات، تاکنون دوخت حدود 8000 ماسک را به عهده گرفته‌اند، افزود: به منظور جلوگیری از تجمع افراد و رعایت پروتکل های بهداشتی، ماسک های آماده دوخت و سایر وسایل مورد نیاز توسط معاونت فرهنگی مدرسه به دست عزیزان داوطلب رسید، تا در منزل به کار دوخت ماسک ها بپردازند.

وی تصریح کرد: از دیگر فعالیت های این مرکز معرفی طلاب داوطلب جهت تطهیر و تغسیل اموات بود که با وجود مخاطرات این کار خواهران جهادگر این مدرسه در این کار پیش‌قدم و حدود 7 نفر از آنها برای آموزش و انجام مأموریت در این زمینه، معرفی شدند.

دکتر عبدلی از دیگر کارهای ضروری در این ایام را  توجه به معیشت نیازمندان و اقشار آسیب دیده از کرونا دانست و اظهار داشت: تهیه ارزاق، بسته های غذایی، کمک‌های نقدی و توزیع آن بین نیازمندان و اقشار آسیب دیده از کرونا از دیگر فعالیت های این مدرسه بوده است.

وی بیان کرد: مدیریت فضای مجازی، تقویت روحیه و عمق بخشی به باورهای دینی خصوصا در ماه‌های با فضیلت رجب و شعبان نیز بسیار مورد توجه و اهتمام بوده است، تا در گذر از این ابتلاء الهی، پایه های ایمانی تقویت شده و توجهات حقیقی به محضر باریتعالی و نیز توسل به ائمه اطهار علیهم السلام بیشتر شود.

وی در ادامه تصریح کرد: در این راستا از سخنرانی ها، کلیپ‌ها، متن ها و سایر محتواهای مرتبط و اثرگذار، استفاده و نیز در صیانت از باورهای دینی مردم که وظیفه‌ی اصلی حوزه‌های علمیه است مشاوران و مبلغان توانمند به پاسخگویی شبهات اهتمام ویژه داشته‌اند.

دکتر عبدلی با اشاره به معرفی کتاب‌های مفید در راستای پویش #در-خانه-بمانیم-کتاب-بخوانیم،گفت: شروع سیر مطالعاتی نهج البلاغه خوانی با عنوان در سایه سار نهج البلاغه از جمله این فعالیت هاست.

وی در پایان خاطر نشان کرد: شفای عاجل بیماران و شادی ارواح درگذشتگان را از درگاه الهی مسئلت می نمائیم و امید آن داریم که این فعالیت ها، مورد رضایت ولی الله الاعظم ارواحناله الفداه قرار گرفته و هرچه زودتر این بیماری از جامعه‌ی بشریت رخت بربندد.

حکمت 17 نهج البلاغه: تغییر حکم با تغییر شرایط

وَ سُئِلَ (علیه السلام) عَنْ قَوْلِ الرَّسُولِ (صلی الله علیه وآله) “غَيِّرُوا الشَّيْبَ وَ لَا تَشَبَّهُوا بِالْيَهُودِ"؟
فَقَالَ (علیه السلام): إِنَّمَا قَالَ ذَلِكَ وَ الدِّينُ قُلٌّ، فَأَمَّا الْآنَ وَ قَدِ اتَّسَعَ نِطَاقُهُ وَ ضَرَبَ بِجِرَانِهِ؛ فَامْرُؤٌ وَ مَا اخْتَارَ.

از آن حضرت در باره اين سخن پيامبر (ص) پرسيدند كه فرموده بود: رنگ سفيد موى را تغيير دهيد و خود را همانند يهودان مسازيد و او فرمود:
اين سخن را رسول اللّه (ص) زمانى فرمود كه مسلمانان اندك بودند، اما اكنون كه دايره اسلام فراخ گرديده و دين استقرار يافته، هركس به اختيار خود است.