مدرسه علمیه زینبیه کرج (سطح 2)

حکمت12 نهج البلاغه: 

وَ قَالَ (علیه السلام): أَعْجَزُ النَّاسِ مَنْ عَجَزَ عَنِ اكْتِسَابِ الْإِخْوَانِ، وَ أَعْجَزُ مِنْهُ مَنْ ضَيَّعَ مَنْ ظَفِرَ بِهِ مِنْهُمْ. 

و فرمود (علیه السلام): ناتوانترين مردم، كسى است كه در يافتن دوست ناتوان باشد و ناتوانتر از او، كسى است كه دوستى فرا چنگ آرد و ضايعش گذارد.

معاونت پژوهش مدرسه و موسسه آموزش عالی حوزوی زینبیه از برگزاری میز گرد علمی –پژوهشی با عنوان تحلیل و ارزیابی راه‌کارهای علم دینی از منظر استاد مصباح یزدی در تاریخ 98/11/19 با حضور سرکار خانم دکتر عبدلی، خبر داد.

استاد عبدلی به عنوان مقدمه فرمودند: تولید علوم انسانی یکی از مهمترین مولفه های نرم افزاری تمدن علوم اسلامی است . در ضرورت بحث علم دینی همین بس که علوم انسانی که در دانشگاه تدریس می گردد، غالباً بومی نبوده و بعضاً مبانی غیرتوحیدی در آن‌ها اشراب شده است.

ایشان در ادامه افزودند :  در بحث علوم دینی ، ابتدا درباره‌ی امکان و ضرورت آن بحث می ‌شود. و اندیشمندانی که به امکان و ضرورت آن معتقد شده‌اند خود به دو دسته تقسیم می شوند :1- کسانیکه رویکرد تاسیسی(تولیدی ) دارند 2-  کسانیکه رویکرد تهذیبی (پالایش) دارند. در رویکرد تهذیبی یا پالایشی به اسلامی سازی علوم غربی اکتفا می شود که نگاهی حداقلی به علم دینی است. اما کسانیکه رویکرد تاسیسی دارند معتقدند باید علم دینی از مبنا با اصول و روش های اسلامی پایه ریزی و تأسیس شود.

اندیشمندان با رویکرد تاسیسی، نیز خود به سه گروه تقسیم می شوند :1- با رویکرد فلسفی 2- بارویکرد اجتهادی محض 3-  با رویکرد فلسفی اجتهادی

شهید مطهری و آیت الله جوادی آملی و استاد مصباح یزدی، رویکرد فلسفی اجتهادی دارند، که در آن از منابع دین یعنی قرآن و سنت توسط اجتهاد، علم دینی استخراج می‌گردد و در کنار آن به مبانی عقلی و فلسفی هم توجه می‌شود.

مهمترین آثار استاد مصباح در این زمینه کتاب «رابطه علم و دین» می باشد. که در این کتاب 9 تعریف درباره علم و 7 تعریف درباره دین آورده‌اند. استاد در این کتاب درباره  قلمرو علم و دین می فرمایند: همه رفتارهای اختیاری انسان در سعادت و شقاوت او تاثیر گذار است.

ایشان معتقد است، که نمی توان گزاره های توصیفی را در تولید علم دینی استفاده کرد و صرفاً باید از گزاره های توصیه ای برای علوم دینی استفاده نمود.

استاد مصباح در تولید علم دینی به سه راهکار  معتقد است 1- در علوم دینی باید به مبنا توجه نمود 2- توجه به نظام ارزشی که همان گزاره های توصیه‌ای می باشد و3- سپس از طریق اجتهاد است که می توان تولید علم دینی داشت.

نقدی که به نظرات استاد می توان وارد ساخت عبارت از: در بحث معرفت شناسی، استاد مصباح قائل به صدق تطابقی است در حالی که  در بحث از علم دینی، رئالیسیم خام به تنهایی کفایت نمی کند . نقد دیگر این است که استاد مصباح از لحاظ قلمرو، یک قلمرو حداقلی را ترسیم نموده است، زیرا ایشان قائل است که فقط گزاره های ارزشی در علم دینی نقش دارد و نقد دیگر این که استاد به لحاظ روش شناسی چگونگی روش شناسی فقاهتی را تبیین نکرده اند.

در آخر خانم دکتر عبدلی منابعی را برای مطالعه‌ی بیشتر در این زمینه به علاقه مندان معرفی کردند.

فاطمه بنت حِزام مشهور به اُمّ البَنین، از همسران امام علی(ع) و از شخصیت‌های محترم نزد شیعیان است. او مادر حضرت عباس، عبدالله، جعفر و عثمان است که هر چهار تن در روز عاشورا به شهادت رسیدند.از آنجا که او مادر چهار پسر بود، به‌ ام البنین مشهور شد.

پس از واقعه کربلا، ام البنین برای امام حسین(ع) و فرزندانش سوگواری می‌کرد به طوری که دشمنان اهل بیت(ع) نیز با او همنوا می‌شدند. مدفن ام البنین در قبرستان بقیع است.

پس از شهادت حضرت فاطمه(س)، امام علی(ع) با برادرش عقیل که در نسب‌شناسی عرب شهره بود، درباره انتخاب همسری که اصیل باشد و فرزندانی دلیر و جنگاور بیاورد، مشورت کرد و عقیل، فاطمه بنت حزام را پیشنهاد کرد که علی(ع) با او ازدواج کرد. در مورد زمان ازدواج امام علی(ع) با ام البنین اختلاف وجود دارد و در واقع تاریخ دقیقی در این مورد مطرح نشده است.همچنین در مورد اینکه او بعد از حضرت فاطمه(س) همسر دوم یا سوم امام بوده است نیز اختلاف وجود دارد. اما در خصوص اینکه او قبل از ازدواج با حضرت علی(ع) و بعد از شهادت ایشان با شخص دیگری ازدواج نکرده است اختلافی وجود ندارد.

برخی نقل‌های تاریخی وجود دارد که امام بعد از حضرت فاطمه(س) به سفارش ایشان با امامه نوه پیامبر(ص) و دختر زینب ازدواج کرد و برخی نیز بر اساس روایتی از امام صادق(ع) معتقدند که‌ ام البنین اولین همسر امام بعد از حضرت فاطمه(س) بوده است. برخی معتقدند بر اساس اینکه اولین فرزند ام البنین در سال ۲۶ ق به دنیا آمده است ازدواج امام علی(ع) با ام البنین قطعا قبل از سال ۲۳ هجری بوده است، اما برخی دیگر سال ازدواج آنها را ۱۳ یا ۱۶ قمری می‌دانند چرا که بین ازدواج آنها و تولد حضرت عباس(ع) بزرگترین فرزندشان ۱۰ سال فاصله بوده است.

در روایات آمده است، بعد از گذشت مدتی از ازدواج ام البنین با حضرت علی(ع)، ام البنین به امام علی(ع) پیشنهاد کرد او را به نام اصلی‌اش که فاطمه بود، صدا نزند، تا حسنین(ع) با شنیدن نام فاطمه به یاد مادرشان نیفتند. از این رو امام علی(ع) او را ام البنین [مادر پسران] نامید.

ام البنین در واقعه کربلا حضور نداشت. هنگامی که کاروان اسیران کربلا وارد مدینه شد، شخصی خبر شهادت فرزندانش را به او داد؛ اما او از سرنوشت امام حسین(ع) پرسید. ام البنین وقتی خبر شهادت چهار فرزندش و امام حسین(ع) را شنید، گفت:‌ «ای کاش فرزندانم و تمامی آنچه در زمین است فدای حسین می‌شد و او زنده می‌ماند.» این سخنِ او را برخی دلیل دلدادگی عمیق او به اهل بیت و امام حسین(ع) دانسته‌اند.

جایگاه‌ ام البنین نزد شیعیان
 
مزار ام البنین در قبرستان بقیع
عالمان شیعه شجاعت، فصاحت و علاقه‌ ام البنین به اهل بیت به‌ویژه امام حسین(ع) را ستوده و از او به نیکی و بزرگی یاد کرده‌اند. به گفته شهید ثانی و مقرم ام البنین نسبت به خاندان پیامبر، محبت شدیدی داشت و خود را وقف خدمت به آنان کرده بود. اهل بیت نیز برای او احترام ویژه قائل بودند و در روزهای عید، نزد او می‌رفتند. باقر شریف قرشی نیز گفته است در تاریخ زنی همچون ام البنین دیده نشده که نسبت به فرزندان هووی خود محبتی خالصانه ورزد و آنان را بر فرزندان خویش مقدم بدارد.

سید محمود حسینی شاهرودی (متوفی ۱۳۹۴ق) از مراجع تقلید شیعه و از شاگردان میرزای نائینی و آقا ضیاء عراقی گفته است من در مشکلات، برای ام البنین صد مرتبه صلوات می‌فرستم و حاجت می‌گیرم. برخی گزارش‌ کرده‌اند که‌ ام البنین در میان زنان شیعه جایگاه ویژه‌ای دارد، زنان ایرانی برای برآورده شدن حاجات خود و همچنین برای بالا بردن نیروی شکیبایی و تحمل مصائب به او متوسل شده و سفره‌های نذری به نام او برگزار می‌کنند.همچنین در برخی از مناطق شیعی سفره‌هایی با نام «سفره مادر حضرت ابوالفضل» یا «سفره‌ ام البنین» مرسوم است.

منابع:

بن عنبه، احمد، عمدة الطالب فی انساب آل ابی طالب، نجف، ۱۳۸۱ق/۱۹۶۱م.
اصفهانی، ابوالفرج، مقاتل الطالبیین، به کوشش احمد صقر، قاهره، ۱۳۶۸ق/۱۹۴۹م.
الاوردبادی، شیخ محمد علی الغروی، موسوعه العلامه الاوردبادی، تحقیق السید محمد آل المجدد الشیرازی، کربلا،‌دار الکفیل، ۱۴۳۶ق.
الزهیری، داود بن عبد الله بن أبی الکرام الجعفری، السیدة أم البنین(ع) سیرتها - کراماتها، مؤسسة الأعلمی للمطبوعات، بیروت، ط۱، ۲۰۰۶م.
الموسوی المقرم، عبد الرزاق، مقتل الحسین(ع) أو حدیث کربلاء، بیروت، انتشارات مؤسسة الخرسان للمطبوعات، ۱۴۲۶ق.
الموسوی المقرم، عبدالرزاق، قمر بنی هاشم، نجف، ۱۳۶۹ق/۱۹۵۰م.
بلوکباشی، علی، «ام البنین در فرهنگ عامه»، دایره المعارف بزرگ اسلامی، ج ۱۰، تهران، مزکز دایره المعارف بزرگ اسلامی، ۱۳۸۰ش.
حسون، محمد و ام‌علی مشکور، اعلام النساء المؤمنات، تهران، ۱۴۱۱ق.
دُخَیّل، علی محمد علی، العباس بن امیرالمؤمنین علیه‌السلام، بیروت، مؤسسة اهل البیت، ۱۴۰۱ق.
ربانی خلخالی، علی، چهره درخشان قمر بنی هاشم ابوالفضل العباس، قم، مکتب الحسین، ۱۳۷۶ش.
ربانی خلخالی، علی، ستاره درخشان مدینه؛ حضرت ام البنین(س) همسر باوفای امیر المومنین(ع)، قم، مکتب الحسین، ۱۳۷۸ش.
زجاجی کاشانی، مجید، سقای کربلا، تهران، نشر سبحان، ۱۳۷۹ش.
شبر، جواد، أدب الطف أو شعراء الحسین علیه‌السلام من القرن الأول الهجری حتی القرن الرابع عشر، بیروت، دارالمرتضی، ۱۴۰۹ق.
شریف القرشی، باقر، العباس بن علی، ترجمه سید حسن اسلامی، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۳۸۶ش.
کلباسی نجفی، محمد ابراهیم، خصائص العباسیه، تحقیق و ترجمه محمد اسکندری، تهران، انتشارات صیام، ۱۳۸۷ش.
محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعة، تهران، ۱۳۶۴ش.
محمودی، عباسعلی، ماه بی‌غروب؛ زندگی‌نامه اوالفضل العباس، تهران، فیض کاشانی، ۱۳۷۹ش.

معاونت پژوهش مدرسه و موسسه آموزش عالی حوزوی زینبیه از برگزاری اردوی پژوهشی در تاریخ 98/11/15  به مناسبت دهه مبارک فجر خبر داد.

در این بازدید مدیریت کتابخانه با  معاونت پژوهش موسسه آموزش عالی حوزوی زینبیه و طلاب سطح دو و سه، نشستی برگزار نمودندو به معرفی کتابخانه شخصی آیت الله بروجردی و تعداد جلدهای کتاب و … پرداختند. همچنین به معرفی منابع دیجیتالی و نحوه استفاده از کتب خطی، چاپ سنگی، چاپ سربی و پایان نامه‌ها و دیگر منابع انحصاری کتابخانه پرداخته شد.

اردوی زیارتی حرم مطهر حضرت معصومه (س) و مسجد مقدس جمکران برگزار شد.

واحد فرهنگی مدرسه و  موسسه آموزش عالی حوزوی زینبیه به مناسبت دهه مبارکه فجر از برگزاری اردوی فرهنگی زیارتی قم- جمکران خبر داد.

در این اردو طلاب بعد از زیارت مرقد مطهر حضرت معصومه (س) و اقامه نماز جماعت ظهر و عصر  با حضور در مزار علما واقع در حرم مطهر با نثار فاتحه ای به ارواح مطهر ایشان یاد و خاطرشان را گرامی داشتند.

در پایان، طلاب عازم مسجد مقدس جمکران شدند.  

حکمت 11 نهج البلاغه: 

وَ قَالَ (علیه السلام): إِذَا قَدَرْتَ عَلَى عَدُوِّكَ، فَاجْعَلِ الْعَفْوَ عَنْهُ شُكْراً لِلْقُدْرَةِ عَلَيْهِ.

و فرمود (علیه السلام): چون بر دشمن ظفر يافتى، عفو و گذشت را شكرانه پيروزيت قرار ده.

به گزارش معاونت فرهنگی مدرسه و موسسه آموزش عالی زینبیه دومین جلسه از سلسله نشست های اخلاق، معرفتی و نهج البلاغه ویژه کادر مدرسه و موسسه آموزش عالی زینبیه برگزار گردید.
 
 

دومین جلسه از سلسله نشست های اخلاق، معرفتی و نهج البلاغه ویژه کادر مدرسه و موسسه آموزش عالی زینبیه مورخ 14 بهمن ماه روز دوشنبه توسط خانم داج استاد و معاونت فرهنگی مدرسه علمیه زینبیه و با حضور کادر با ارائه مبحث سیره حضرت زهرا سلام الله علیها برگزار گردید.

داج در ابتدای جلسه با قرائت آیه 30 سوره فصلت گفت: کسانی که در راه خدا استقامت داشته اند فرشتگان بر آنها نازل می شوند و به آنها  وعده بهشت داده خواهد شد.

معاون فرهنگی اذعان کرد:  حضرت زهرا سلام الله علیها سه روش  ابداعی از ولایت امیر المومنین حمایت کردند که در طول تاریخ به صورت خاص و ویژه استخراج شده است. نخستین روش گریه و بکاء حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها، دوم ، روشنگری در بستر بیماری داشتند، و سوم اینکه مکان دفن حضرت زهرا سلام الله علیها مخفی است.

در  ادامه داج افزود: طبق منش حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها اعتراض باید به گوش همگان برسد و در روش حضرت با پنهان بودن مزار ایشان این حرکت جهادی در تاریخ ثبت گردیده است.

استاد حوزه خاطر نشان کرد: استقامت ما باید جهادی باشد و نباید از حق کوتاهی کنیم.بایستی در این زمینه از حضرت زهرا سلام الله علیها الگو بگیریم تا این حد که استقامت ایشان در طول تاریخ زبانزد خاص و عام می باشد.

در خاتمه خانم عبدلی مدیریت محترم مدرسه و موسسه آموزش عالی زینبیه به عنوان تکمله بحث گفت: حضرت زهرا سلام الله علیها سرّ مستودع و مستتر خداوند بر روی زمین هستند و به خاطر همین ولادت، شهادت و قدرشان مخفی است. اگر بتوانیم شب قدر را درک کنیم به طور اکمل مقام و منزلت ایشان را درک خواهیم کرد.