| « تیزر تبلیغاتی پذیرش مدرسه علمیه زینبیه | گزیدن شیرین » |
تفقه در دین؛ معرفة الامام
«مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً»؛
▫️آنکه بمیرد و معرفت امام زمانش را به دست نیاورده باشد، به مرگ جاهلیت از دنیا رفته است.
بحار الأنوار (ط - بيروت)، ج۲۵، ص ۱۵۸
امام صادق (علیه السلام) ضمن حدیثی فرمودند:
«عَلَيْكُمْ بِالتَّفَقُّهِ فِي دِينِ اللَّهِ وَ لَا تَكُونُوا أَعْرَاباً، فَانَّهُ مَن لَم یَتَفَقَّه فی دینِ الله لَم یَنظُرِ اللهُ الیهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ وَ لَم یُزَکِّ لَهُ عَمَلاً»،
و در جای دیگر مشابه آن فرمودند:
«تَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ، فَإِنَّهُ مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ مِنْكُمْ فَهُوَ أَعْرَابِيٌّ»؛
▫️تفقه در دین بر شما لازم است تا اعرابی نباشید، چون آنکه تفقه در دین نکند، خداوند متعال در روز قیامت به او ننگرد و عملش را پاک نکند. در دین تفقه کنید، پس همانا کسی از شما که در دینش تفقه نکند، أعرابی است.
الكافي (ط - الإسلامية)، ج۱، ص۳۱
تعریف فقه در این روایات، بر اساس قاعدۀ «تعرف الاشیاء بأضدادها» بیان شده است. به عبارت دیگر “مَنْ لَمْ يَتَفَقَّهْ” مساوق “أَعْرَابِي” می باشد.
از منظر نصوص، اعرابی به کسی اطلاق می شود که علیرغم اقرار لسانی به اسلام، لکن به سبب بقاء در ظاهر دین، از تعمق در بطون و معانی امتناع کرده است.
چنانچه خداوند متعال در سوره مبارکه حجرات، آیه ۱۴ می فرماید:
«قالَتِ الْأَعْرابُ آمَنَّا قُلْ لَمْ تُؤْمِنُوا وَ لكِنْ قُولُوا أَسْلَمْنا وَ لَمَّا يَدْخُلِ الْإيمانُ في قُلُوبِكُمْ»؛
▫️اعراب ادعا می کنند که ما ایمان آوردیم. اما خداوند متعال از ادعای آنان استدراک و إعراض کرده و می فرماید: بگویید اسلام آوردیم نه اینکه ایمان آوردیم و هنوز ايمان در دلهايتان داخل نشده است.
پس أعرابی کسیست که ظواهر دین را پذیرفته، اما برای حقایق و بطون دین تلاشی ننموده یا حتی از آن إعراض کرده است. چون خطاب آیه شریفه در عبارت بعدی با “لمّا” آغاز شده، یعنی با اینکه آنان خود می دانند که ایمان ندارند و فقط به ظاهر اسلام گرویدند، اما خلاف انتظار هنوز ایمان وارد قلوبشان نشده است.
نیز در سوره توبه، آیه شریفه ۹۷، با بیانی دیگر به معنای اعرابی و حکم آن اشاره ای فرموده است:
«الْأَعْرابُ أَشَدُّ كُفْراً وَ نِفاقاً وَ أَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ اللَّه عَلى رَسُولِهِ».
اعرابی “أَجْدَرُ أَلَّا يَعْلَمُوا حُدُودَ ما أَنْزَلَ اللَّه” می باشد؛ یعنی سزاوارتربه جهل در دین خدا می باشد که این همان تعریف أعرابی است؛ یعنی کسی که در حقیقت دین خدا تعقل و تفقه نکرده و جاهل به حدود دین است. و چنین کسی که در حقیقت دین خدا تأمل ننموده، در کفر و نفاق سخت تر یا شدیدتر است.
اطلاقِ اعرابی به آنکه در بطون و حقایق دین تفقه و تعقل ندارد، روایت متواتر «مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَعْرِفْ إِمَامَ زَمَانِهِ مَاتَ مِيتَةً جَاهِلِيَّةً» متبادر می کند. پس می توان دریافت که تفقه در دین همان تفقه در معرفت امام است.
به این ترتیب، از مجموع ادلۀ اقامه شده نتیجه گرفته می شود:
تفقه در دين يعني تفقه در ولايت و كسب معرفت امام هر زمان كه در اين دهر، وجود مقدس نازنين حضرت حجة بن الحسن المهدی العسکري (ارواحنا لتراب مقدمه الفداء) مي باشد.
و بنابر احاديث مذكور اگر كسي به اين معرفت نائل نشده باشد، حياتش همچون اعرابي و مماتش، مرگ جاهلي خواهد بود.
و شدت تحریض بر أمر تفقه بر دین که همان تحصیل معرفت حضرت ولی الله الأعظم بقیة الله فی السماوات و الأرضین (أرواحنا فداه) است، تا آنجاست که در صحیحه ای از امام صادق (علیه السلام) آمده است:
«لَوَدِدْتُ أَنَّ أَصْحَابِي [أَصْحَابِنا] ضُرِبَتْ رُؤُوسُهُمْ بِالسِّيَاطِ حَتّى يَتَفَقَّهُوا»؛
▫️دلم مى خواهد تازيانه به سر يارانم بزنند تا در دين تفقه کنند.
الكافي (ط - الإسلامية)، ج۱، ص۳۱
موضوعات: احادیث و روایات
فرم در حال بارگذاری ...
