| « توصیه های آیت الله حق شناس(ره) پیرامون شب قدر | حدیث تهذیب نفس » |
عالمان ربانی، چلچراغهاى پر فروغى هستند كه در هرعصرى، در آسمان علم و عمل
مىدرخشندو با كسب نور و گرما از خورشید رسالت و امامت، بر زمینیان تجلى
مىكنند و آنان را به سوى منابع نور و بركت دودمان وحى، رهنمون مىسازند
و بر بال عرفان ناب محمدى صلى الله علیه وآله نشانده، بر مشكات ملكوت،
عروج مىدهند.
در میان دین باوران كفر ستیز، چهره محبوب قرن، فقیه تیزبین سیاست مدار،
فیلسوف، عارف ژرف نگر، عالم متخلق و رهبر و بنیان گذار جمهورى اسلامى،
حضرت امام خمینى رضوان الله علیه، از موقعیتى والا و ویژه برخودار است،
زیرا روزها و ساعتها و لحظههاى عمر او، با مراقبه و محاسبه سپرى شد و
صدها آیه قرآن را مجسم ساخت و عینیت بخشید. در این مبحث به سیره
عملی امام می‌پردازیم تا ره توشه ای برای عاشقان ماه رمضان باشد .
حضرت امام (ره) توجه ویژهاى نسبت به ماه رمضان داشته و بدین جهت،
ملاقاتهاى خودشان را در ماه رمضان تعطیل مىكردند و به دعا و تلاوت
قرآن و… مىپرداختند.
و خودشان مىگفتند: «خود ماه مبارك رمضان، كارى است».
یكى از یاران امام، در این باره گفته است : در این ماه، ایشان شعر نمىخواندند
و نمىسرودند و گوش به شعر هم نمىدانند. خلاصه، دگرگونى خاصى متناسب
با این ماه در زندگى خود ایجاد مىكردند، به گونهاى كه این ماه را، سراسر، به
تلاوت قرآن مجید و دعا كردن و انجام دادن مستحبات مربوط به ماه رمضان
سپرى مىكردند.
ایشان، به هنگام سحر وافطار، بسیار كم مىخوردند، به گونهاى كه خادمشان
فكر مىكردند كه امام، چیزى نخورده است!
حضرت امام رحمة الله علیه درباره رمضان چنین مىسرایند:
ماه رمضان شد، مى و میخانه بر افتاد
عشق و طرب و باده، به وقت سحر افتاد
افطـار بــه مى كـــرد بــرم پیر خرابات
گفتــم كـه تـو را روزه، به برگ و ثمر افتاد
بـا بـاـده، وضو گیـر كه در مـذهب رندان
در حضــرت حـــق ایــن عملت بارور افتاد
عبادت و تهجد
از جمله برنامههاى ویژه حضرت امام (ره) در ماه مبارك رمضان، عبادت و تهجد بود.
امام عبادت را ابزار رسیدن به عشق الهى مىدانستند. و به صراحت بیان مىكردند
كه در وادى عشق، نباید به عبادت به چشم وسیلهاى براى رسیدن به بهشت نگاه كرد.
اكثر آشنایان امام نقل مىكنند كه ایشان از سن جوانى، نماز شب و تهجد، جزء
برنامههایشان بود. بعضى از نزدیكان ایشان مىگفتند كه وقتى در ظلمت و تاریكى
نیمه شب، آهسته وارد اتاق امام مىشدم، معاشقه امام را با ایزد احساس مىكردم
و مىدیدم كه با خضوع و خشوعى خاص، نماز مىخواندند و قیام و ركوع و سجود
را بجا مىآوردند كه حقا وصف ناپذیر بود. با خودم فكر مىكردم كه شب امام،
حقیقتا، لیلة القدر است.
یكى از اعضاى دفتر ایشان، دراین باره مىگوید: پنجاه سال است كه نماز شب امام،
ترك نشده است. امام در بیمارى و در صحت و در زندان و در خلاصى و در تبعید،
حتى بر روى تخت بیمارستان قلب هم نماز شب خواندند.
امام توجه خاصى به نوافل داشتند و هرگز، نوافل را ترك نمىكردند. نقل شده
است كه امام، در نجف اشرف، با آن گرماى شدید، ماه مبارك رمضان را روزه
مىگرفت و با این كه در سنین پیرى بودند و ضعف بسیار داشتند، تا نماز
مغرب و عشاء را به همراه نوافل بهجاى نمىآوردند، افطار نمىكردند!
و شبها تا صبح، نماز و دعا مىخواندند و بعد از نماز صبح، مقدارى استراحت
مىكردند و صبح زود، براى كارهایشان آماده مىشدند.
خانم زهرا مصطفوى مىگوید: راز و نیاز امام و گریهها و نالههاى نیمه شب ایشان،
چنان شدید بود كه انسان را بى اختیار، به گریه مىانداخت.
اكثر آشنایان امام نقل مىكنند كه ایشان از سن جوانى، نماز شب و تهجد، جزء
برنامههایشان بود. بعضى از نزدیكان ایشان مىگفتند كه وقتى در ظلمت و تاریكى
نیمه شب، آهسته وارد اتاق امام مىشدم، معاشقه امام را با ایزد احساس مىكردم
و مىدیدم كه با خضوع و خشوعى خاص، نماز مىخواندند و قیام و ركوع و سجود
را بجا مىآوردند كه حقا وصف ناپذیر بود. با خودم فكر مىكردم كه شب امام،
حقیقتا، لیلة القدر است.
یكى از اساتید قم نقل مىكرد: شبى میهمان حاج آقا مصطفى بودم. ایشان، خانه
جداگانهاى نداشتند و در منزل امام زندگى مىكردند. نصف شب از خواب بیدار
شدم و صداى آه و نالهاى شنیدم، نگران شدم كه مگر اتفاقى افتاده است، حاج
آقا مصطفى را بیدار كردم و گفتم: «ببین چه خبر است!». ایشان نشست و گوش داد
و گفت: «صداى امام است كه مشغول تهجد و عبادت است».
در ماه مبارك رمضان، این شب زنده دارى و تهجد، وضعیت دیگرى داشت. یكى از
محافظان بیت مىگوید در یكى از شبهاى ماه مبارك رمضان، نیمه شب، براى
انجام كارى مجبور شدم از جلوى اتاق امام گذر كنم. حین عبور، متوجه شدم كه
امام، زار زار گریه مىكردند! هق هق گریه امام كه در فضا پیچیده بود، واقعا مرا
تحت تاثیر قرار داد كه چگونه امام، در آن موقع از شب، با خداى خویش راز و
نیاز مىكند.
آخرین ماه مبارك رمضان دوران حیات امام، به گفته ساكنان بیت، از ماه مبارك
رمضانهاى دیگر متفاوت بود!
به این صورت كه امام همیشه، براى خشك كردن اشك چشمشان دستمالى را
همراه داشتند، ولى در آن ماه مبارك رمضان، حولهاى را نیز همراه برمىداشتند
تا به هنگام نمازهاى نیمه شبشان، از آن استفاده كنند!
توجه ویژه به قرآن
امام خمینى (ره) توجه خاصى به قرآن داشتند، به طورى كه روزى، هفت بار قرآن
مىخواندند!
امام در هر فرصتى كه به دست مىآوردند، ولو اندك، قرآن مىخواندند. بارها دیده شد
كه امام، حتى در دقایقى قبل از آماده شدن سفره - كه معمولا به بطالت مىگذرد
قرآن تلاوت مىكنند!13 امام بعد از نماز شب تا وقت نماز صبح، قرآن مىخواند.
یكى اطرافیان امام مىگوید: امام در نجف، چشمشان درد گرفت و به دكتر مراجعه
كردند.
دكتر بعد از معاینه چشم امام گفت: «شما باید چند روزى قرآن نخوانید و به چشم-_
تان استراحت بدهید» . امام خندیدند و فرمودند: «دكتر، من، چشم را براى قرآن
خواندن مىخواهم! چه فایدهاى دارد كه چشم داشته باشم و قرآن نخوانم؟ شما یك
كارى كنید كه من بتوانم قرآن بخوانم. »
و در ماه رمضان یكى از همراهان امام در نجف، اظهار مىكرد كه امام خمینى در ماه
مبارك رمضان، هر روز ده جزء قرآن مىخواندند ، یعنى در هر سه روز، یك بار قرآن
را ختم مىكردند.
علاوه بر آن، هر سال چند روز قبل از ماه مبارك رمضان ، دستور مىدادند كه چند ختم
قرآن براى افرادى كه مد نظر مباركشان بود، قرائت شود.
گزیدهایى از توصیهها و سفارشهاى امام به مناسبت ماه مبارك رمضان
شما در این چند روزى كه به ماه رمضان مانده، به فكر باشید، خود را اصلاح كرده،
توجه به حق تعالى پیدا نمایید.
از كردار و رفتار ناشایسته خود ، استغفار كنید! اگر خداى نخواسته، گناهى مرتكب
عادت دهید! مبادا در ماه مبارك رمضان، از شما غیبتى، تهمتى و خلاصه گناهى سر
بزند و در محضر ربوبى، با نعم الهى و در مهمان سراى بارى تعالى، آلوده به معاصى
باشید! شما اقلا، به آداب اولیه روزه عمل نمایید و همان طورى كه شكم خود را از
خوردن و آشامیدن نگه مىدارید، چشم و گوش و زبان را هم از معاصى باز دارید!
از هم اكنون بنا بگذارید كه زبان را از غیبت، تهمت، بدگویى و دروغ نگهداشته، كینه،
حسد و دیگر صفات زشت شیطانى را از دل بیرون كنید!
اگر با پایان یافتن ماه مبارك رمضان، در اعمال و كردار شما هیچ گونه تغییرى پدید
نیامد، و راه و روش شما با قبل از ماه صیام فرقى نكرد، معلوم مىشود روزهاى كه از
شما خواستهاند، محقق نشده است.
اگر دیدید كسى مىخواهد غیبت كند، جلوگیرى كنید و به او بگویید! «ما، متعهد
شدهایم كه در این سى روز ماه مبارك رمضان، از امور محرمه خود دارى ورزیم.» و
اگر نمىتوانید او را از غیبت باز دارید، از آن مجلس خارج شوید! ننشینید و گوش كنید!
باز تكرار مىكنم تصمیم بگیرید در این سى روز ماه مبارك رمضان، مراقب زبان، چشم،
گوش و همه اعضاء و جوارح خود باشید.
توجه بكنید كه به آداب ماه مبارك رمضان عمل كنید; فقط دعا خواندن نباشد، دعا به
معناى واقعىاش باشد.
منابع:
برداشتهایى از سیره امام خمینى( ره)، ج 3، ص 90
پا به پاى آفتاب، ج 1، ص 286
امام در سنگر نماز، ص 83 / هزار و یك نكته، حسین دیلمى، نكته 129
موضوعات: راهی به سوی نور
فرم در حال بارگذاری ...
