« هفته وحدت گرامی باد | اعمال ماه ربیع الاول » |
يكى از شاخصه هاى پر اهميت در پيشرفت اسلام اخلاق نيك و كلامدلاويز و پرجاذبه پيامبر
اكرم (ص) با انسانها بود، اين خلق نيكو تا بدان حدى بود كه معروف شد سه چيز در
پيشرفت اسلام نقش به سزايى داشت:
1- اخلاق پيامبر (ص)2- شمشير و مجاهدات حضرت على (ع)3- انفاق ثروت حضرت خديجه
(س)در قرآن مجيد، به نقش اخلاق پيامبر (ص) درپيشرفت اسلام و جذب دلها تصريح شده
است، آن جا كه مى خوانيم: «فبما رحمة من اللهلنت لهم و لو كنت فظا غليظ القلب لانفضوا
من حولك فاعف عنهمو استغفر لهم و شاورهم فى الامر; اى رسول ما! به خاطر لطف و
رحمتى كه از جانب خدا، شامل حال تو شده، با مردم مهربان گشته اى، و اگر خشن و سنگدل
بودى، مردم از دور تو پراكنده مى شدند، پس آنها را ببخش، و براى آنها طلب آمرزش كن، و
دركارها با آنها مشورت فرما.»
ازاين آيه استفاده مىشود كه : 1- نرمش و اخلاق نيك، يك هديه الهى است، كسانى كه
نرمش ندارند،از اين موهبت الهى محرومند; 2- افراد سنگدل و سختگير نمى توانند مردمدارى
كنند، و به جذب نيروهاى انسانى بپردازند; 3- رهبرى و مديريت صحيح با جذب و عطوفت
همراه است; 4- بايد دست شكست خوردگان در جنگ و گنهكاران شرمنده را گرفت وجذب
كرد (با توجه به اين كه شان نزول آيه مذكور در موردندامت فراريان مسلمان در جنگ احد
نازل شده است); 5- مشورت با مردم از خصلتهاى نيك و پيوند دهنده است كه موجب
انسجام مى گردد.پيامبر اسلام (ص) علاوه بر اين كه ارزشهاى اخلاقى را بسيار ارج
مى نهاد، خود در سيره عملى اش مجسمه فضايل اخلاقى و ارزشهاى والاىانسانى
بود، او در همه ابعاد زندگى با چهره اى شادان و كلامى دلاويز با حوادث برخورد مى كرد.
به عنوان مثال، درتاريخ آمده است:در سال نهم هجرت هنگامى كه قبيله سركش
طى بر اثر حمله قهرمانانه سپاه اسلام شكست خوردند، عدى بن حاتم كه از سرشناسان
اين قبيله بود به شام گريخت، ولى خواهر او كه «سفانه» نام داشت به اسارت سپاه
اسلام درآمد.سفانه را همراه ساير اسيران به مدينه آوردند و آنان را درنزديك مسجد
در خانهاى جاى دادند، روزى رسول خدا (ص) از آناسيران ديدن كرد، سفانه از موقعيت
استفاده كرده و گفت: «يا محمد هلك الوالد و غاب الوافد فان رايت ان تخلى عنى،
و لا تشمت بى احياء العرب، فان ابى كان يفك العانى، و يحفظ الجار، و يطعم الطعام،
و يفشى السلام، و يعين على نوائب الدهر;اى محمد!پدرم (حاتم) از دنيا رفت، و
نگهبان و سرپرستم (عدى) ناپديد شدو فرار كرد، اگر صلاح بدانى مرا آزاد كن،
و شماتت و بدگويى قبيله هاى عربها را از من دور ساز، همانا پدرم (حاتم) بردگان را آزاد
مى ساخت، از همسايگان نگهبانى مى نمود، و به مردم غذامى رسانيد، و آشكارا
سلام مى کرد، و در حوادث تلخ روزگار، مردمرا يارى مىنمود.»پيامبر اكرم (ص) كه
به ارزشهاى اخلاقى، احترام شايان مىنمود، بهسفانه فرمود: «يا جارية هذه صفة
المؤمنين حقا، لو كان ابوك مسلما لترحمناعليه; اى دختر! اين ويژگى هايى كه برشمردى،
از صفات مؤمنان راستين است، اگر پدرت مسلمان بود، ما او را مورد لطف و رحمت قرار
مى داديم.» آنگاه پيامبر (ص) به مسؤولين امر فرمود:«خلوا عنها فان اباها كان يحب
مكارم الاخلاق; اين دختر را بهپاس احترامى كه پدرش به ارزشهاى اخلاقى مى نمود،
آزاد سازيد.».آن گاه پيامبر (ص) لباس نو به او پوشانيد، و هزينه سفر به شامرا در
اختيار او گذاشت، و او را همراه افراد مورد اطمينان به شام نزد برادرش رهسپار كرد.
به قلم محمد محمدی اشتهاردی
فرم در حال بارگذاری ...