معاونت پژوهش مدرسه و موسسه آموزش عالی زینبیه از برگزاری کارگاه پژوهشی با عنوان «ویراستاری و درست نویسی » به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی در فضای اسکای روم به صورت مجازی خبر داد.

خانم ترابی در ابتدای بحث به تعریف ویرایش اشاره کردند و گفتند: ویرایش یعنی کم یا زیاد کردن، تصحیح کلمات، جملات، عبارات متنی، اصلاح اشتباهات علمی (در حوزه تخصصی که ویراستاری انجام می‌شود). اصلاحات ظاهری مربوطه و همچنین اصلاح علائم و نشانه‌گذاری‌های نگارشی یک متن می‌باشد. ایشان اشاره نمودند ویراستاری متن یک امر مهم در تمامی کشورهای جهان شناخته شده است بصورتی‌که اغلب ویراستاران جایگاهی هم تراز با نویسندگان یا مترجمان اثر دارند.

در ادامه تاکید کردند: انواع خدمات ویرایشی به اعتبارات مختلف، متفاوت می شوند از جمله:1. به اعتبار نوع ویرایش که خود شامل تخصصی، محتوایی، ساختاری، زبانی و فنی می باشد؛ 2. به اعتبار نوع اثر که شامل: ترجمه، تالیف و تصحیح می باشد؛ 3. به اعتبار محتوای اثرکه شامل: علمی، تحقیقی و مطبوعاتی است؛ 4. کاربرد اثر که نیز شامل مرجع و درسی است و 5. خدمات ویرایشی به اعتبار حجم اثرکه شامل: مقاله، کتاب و مجموعه است.

ایشان اذعان کردند:به طور كلی ویراستاری متن بر سه وجه است:

الف) ویرایش ادبی (زبانی): درست‌نویسی و اصلاح غلط‌های املایی و انشایی، واژه‌گزینی، رعایت قواعد رسم‌الخط و نشانه‌گذاری

ب) ویرایش فنی: تنظیم و ترتیب فهرست‌ها، جداول، تصاویر، ‌شكل ظاهری،‌ آرایش متن و شماره حروف، حذف مطالب زاید ابتدا و انتهای پیام در صورت أخذ خبر از تلكسخبرگزاری، ذکر مبدأ و منبع خبر در ابتدای خبر، (لید) و یا بلافاصله پس از لید خبر.

ج) ویرایش محتوایی: در ویرایش محتوایی معمولاكارهایی مانند : كنترل صحت مطالب و اصلاح اغلاط؛ اصلاح ناهماهنگی‌ها؛ تناسب در مفاهیم متشكل پیام؛ حذف، تقلیل و تلخیص مطالب و یا افزایش در صورت نیاز؛ جابه‌جایی و برقرار ساختن نظم، ترتیب و اسلوب؛ تلفیق خبر دریافت شده از کانال‌های گوناگون و در بازآفرینی صورت می گیرد.

برخی از اخبار علی‌رغم آنکه به عناصر خبر، پاسخ می‌گویند، اما در عرف روزنامه‌نگاری پیشرفته به اخبار خنثی معروفند. پرداخت اطلاعات درست در این‌گونه اخبار نه‌تنها به نیاز خبری مخاطبان پاسخ می‌گوید، بلکه تصویری تازه از خبر پیش روی مخاطب قرار می‌دهد. بدین منظور می‌توان از اطلاعات آرشیوی، محفوظات خبری که بر اثر استمرار کار روزنامه‌نگاری در ذهن خبرنگار جمع شده و سایر منابع برای تکمیل خبر سود جست و با استفاده از این اطلاعات به بازآفرینی خبر پرداخت و خبری با توجه به مشی روزنامه به خوانندگان ارائه کرد.لازم به ذکر است که در روزنامه‌های علمی و مجلات پژوهشی، علاوه بر سه ویرایش‌ مذكور، نوعی دیگر از ویراستاری لازم است که می‌توان از آن به عنوان “ویرایش تخصصی” نام برد. این ویرایش عبارت است از: «بازبینی و وارسی مضامین تخصصی و اصطلاحات و واژگان تخصصی. در این نوع ویرایش نقل قول‌ها و زیرنویس‌ها به دقت مورد بازبینی قرار می‌گیرند تا هیچ نوع ایرادی از لحاظ امانتداری و فنی به متن وارد نباشد.»

سپس در پایان به علائم نگارشی از جمله نقطه، ویرگول، قلاب و … پرداخته شد و در جلسه بعد کارگاه، با توجه به متنی که از طرف استاد ارائه داده شده است طلاب به صورت عملی ویراستاری انجام خواهند داد.